Yến sào được mệnh danh là “vàng trắng”, không chỉ mang đến hương vị thơm ngon mà còn rất tốt cho sức khỏe. Dựa vào nguồn gốc, tổ yến được chia thành 2 loại là tổ yến đảo và yến nuôi. Vậy sự khác biệt giữa yến đảo và yến nhà nuôi là gì? Yến đảo hay yến nhà tốt hơn? Xem ngay bài viết được chia sẻ bởi Ngọc Hoàng Yến để có câu trả lời nhé.
So sánh tổ yến đảo và yến nhà – Đâu mới là “vàng trắng” thực sự?
Tổ yến được phân thành 2 loại chính dựa trên vị trí thu hoạch tổ, bao gồm: hang động (yến đảo) và nhà nuôi yến (yến nhà) (1). Mỗi loại yến sào sẽ có những đặc điểm riêng.
Đây là tổ yến được tìm thấy trên các đảo, vùng gần biển, trong các hang động có khí hậu mát và độ ẩm cao. Yến đảo thiên nhiên thường có 3 màu: bạch yến (chiếm sản lượng nhiều), hồng yến, huyết yến (sản lượng khan hiếm).
Đặc điểm yến đảo
Đặc điểm của tổ yến đảo là xù xì, cứng cáp, chứa nhiều khoáng chất và hương vị đậm đà. Nguồn dinh dưỡng của tổ yến phụ thuộc nhiều vào môi trường xung quanh mà yến chọn xây tổ.
Các khu vực nổi tiếng có yến đảo tại Việt Nam có thể kể đến như: yến đảo Nha Trang, yến đảo Khánh Hòa, yến đảo Cần Giờ,…
Đây là tổ yến được thu hoạch từ các nhà yến chuyên dụng. Các nhà nuôi yến này dùng thiết bị dẫn dụ để thu hút chim yến về làm tổ. Để kiểm soát môi trường sống, người ta thường sử dụng các thiết bị tạo nhiệt độ và độ ẩm tương tự với các hang động ven biển.
Đặc điểm yến nhà
Yến nuôi thường chỉ có bạch yến, màu trắng sữa và vị tanh đặc trưng, sản lượng ổn định. Mặc dù tổ yến được nuôi trong nhà nhưng về cơ bản chim yến vẫn tự đi kiếm ăn và xây tổ, không bị tác động quá nhiều bởi con người.
Việt Nam là một trong những nước có tiềm năng phát triển nhà nuôi yến nhờ điều kiện thuận lợi. Theo thống kê, có 42 tỉnh thành tại nước ta nuôi được chim yến, nổi bật trong đó là: Kiên Giang, Khánh Hòa, Lâm Đồng, Gò Công – Tiền Giang… (2).
Về cấu tạo, cả yến nuôi và yến đảo tự nhiên đều được làm từ nước bọt của chim yến, với hàm lượng dinh dưỡng gần tương tự như nhau. Tuy nhiên, tổ yến đảo và yến nhà nuôi vẫn có 1 số khác biệt như sau:
| Yến đảo/ yến tự nhiên | Yến nhà/ yến nuôi | |
| Môi trường sống | Sinh sống và làm tổ tại những hang động gần biển, vách đá cheo leo. | Làm tổ trên trần, vách nhà nuôi chuyên dụng nhưng vẫn kiếm ăn ngoài tự nhiên. |
| Cách chăm sóc | Hoàn toàn không bị can thiệp bởi con người. Chất lượng yến sào phụ thuộc vào yếu tố tự nhiên khách quan, đồng thời gây nguy hiểm cho quá trình thu hoạch. | Nếu nhà yến và thiết bị đủ tiêu chuẩn, chim yến rất dễ phát triển và làm tổ. Sau khi dẫn dụ được yến, con người hầu như không cần chăm sóc hay tác động. |
| Màu sắc tổ | Đa dạng màu sắc do ảnh hưởng của vi khoáng ngoài tự nhiên, chia ra thành 3 loại: bạch yến (trắng), hồng yến (hồng) và huyết yến (đỏ). Tuy nhiên, hồng yến và huyết yến rất khan hiếm. | Hầu như chỉ có 1 màu trắng ngà đặc trưng (bạch yến). |
| Hình dáng tổ | Cứng cáp, xù xì do môi trường nắng gió khắc nghiệt. Chân yến to, dày để bám chắc vào vách đá. | Bề mặt bằng phẳng, hình dáng đẹp. Sợi yến nhỏ hơn, và phần chân yến cũng nhẹ hơn. |
| Chất lượng yến sào | Hàm lượng khoáng chất (sắt) thường cao hơn. Tuy nhiên, tồn tại một hàm lượng nhỏ các khoáng chất không tốt cho cơ thể nếu tiêu thụ nhiều. | Ít phơi nhiễm các chất độc hại do môi trường nhà nuôi được kiểm soát tốt. Tuy nhiên, hàm lượng vi khoáng ít hơn yến đảo. |
| Hương vị yến sào | Vị tanh đặc trưng của yến rõ hơn. Ngoài ra, môi trường sống xung quanh cũng có thể ảnh hưởng đến tổ yến, tạo ra hương vị độc đáo. | Do môi trường nuôi được kiểm soát, tổ yến có hương vị ổn định, vị tanh ít hơn. |
| Sơ chế, chế biến | Thời gian sơ chế và chưng nấu lâu hơn do tổ yến dày, chân yến cứng, sợi yến to và thường dính nhiều tạp chất. | Thời gian ngâm nở, sơ chế, và chưng nấu rút ngắn đáng kể, phù hợp để với những người bận rộn, ít thời gian. |
Có thể bạn quan tâm:
Đối với câu hỏi yến đảo hay yến nhà tốt hơn, đáp án trả lời là: cả 2 đều tốt. Yến tự nhiên hay yến nuôi đều là yến thật và không có quá nhiều sự chênh lệch về hàm lượng dinh dưỡng. Bởi thực tế, chim yến nuôi trong nhà vẫn tự đi kiếm ăn giống với yến tự nhiên, chỉ khác về nơi làm tổ.
Yến đảo và yến nhà đều tốt cho sức khỏe
Tuy nhiên, người dùng có thể dựa vào nhu cầu sử dụng mà lựa chọn nên mua tổ yến đảo hay yến nhà nuôi.
Như đã chia sẻ bên trên, hàm lượng dinh dưỡng của yến tự nhiên và yến nuôi không quá khác biệt. Tuy nhiên, giá thành của tổ yến đảo cao hơn tổ yến nuôi rất nhiều, thậm chí là gấp đôi.
Giá thành yến nhà thường thấp hơn yến đảo
Sự chênh lệch về giá thành giữa yến tự nhiên và yến nuôi trong nhà chủ yếu là do 2 nguyên nhân sau đây.
Chính vì vậy, tổ yến đảo trở thành mặt hàng khan hiếm, có giá thành hơn hẳn yến nuôi.
Có khá nhiều lầm tưởng không chính xác về tổ yến nuôi và yến tự nhiên. Mời bạn tham khảo bên dưới để hiểu rõ nhé.
Do tổ yến đảo được xem là sản phẩm “tự nhiên” nên nhiều người thường lầm tưởng rằng yến đảo có giá trị dinh dưỡng cao hơn yến nuôi trong nhà.
Tuy vậy, hàm lượng dinh dưỡng của cả yến đảo và yến nhà là gần như tương tự. Chất lượng thật sự của tổ yến phụ thuộc nhiều vào điều kiện môi trường hoặc quy trình nuôi yến có đảm bảo chất lượng, vệ sinh hay không.
Hàm lượng dưỡng chất trong yến đảo và yến nhà
Tương tự như hàm lượng dinh dưỡng, không thể cho rằng yến tự nhiên an toàn hơn yến đảo dựa vào nguồn gốc sản phẩm.
Thay vào đó, người tiêu dùng cần quan tâm đến độ uy tín của nhà sản xuất yến sào, cũng như quy trình kiểm soát chất lượng sản phẩm. Nếu chọn mua từ nguồn đáng tin cậy, khách hàng có thể tránh cảnh “tiền mất tật mang”.
Cả tổ yến đảo và yến nuôi đều kiếm mồi trong tự nhiên với chu trình sống và làm tổ tương tự. Cả 2 đều dễ bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh hay bị các loài côn trùng phá hoại.
Do vậy, chất lượng của yến sào chủ yếu phụ thuộc vào việc tuyển chọn tổ và kiểm soát chất lượng đầu ra từ nhà sản xuất, chứ không phải nguồn gốc của chim.
Dù chọn mua yến đảo hay yến nhà cho gia đình, người tiêu dùng vẫn có thể lâm vào cảnh “tiền mất tật mang” bởi hàng giả, hàng kém chất lượng đang tràn lan trên thị trường.
Những mẹo hay cần nhớ khi chọn yến
Chính vì vậy, khi lựa chọn mua tổ yến, bạn cần ghi nhớ một vài mẹo nhỏ sau đây để lựa chọn được yến sào chất lượng nhất.
Yến sào chất lượng thường rất dễ bị bể vụn. Trong khi đó, yến kém chất lượng, do độn nhiều tạp chất bên trong nên thường khó bóp vụn hơn.
Yến sào chất lượng thường sẽ có màu trắng sữa hoặc trắng ngà (bạch yến). Các sợi yến kéo dài liền mạch cả ở trong lẫn ngoài tổ. Ngược lại, tổ yến kém chất lượng thường có sợi thô, đứt gãy, không liên tục hoặc có màu sắc lạ, do tẩy hóa chất.
Yến sào chất lượng thường có mùi tanh đặc trưng. Trong khi đó, yến kém chất lượng sẽ có mùi hôi, hắc (mùi của chất tẩy) gây khó chịu.
Đem ngâm yến trong nước khoảng 15-30 phút. Nếu yến mềm nhưng vẫn giữ nguyên hình dạng, có độ đàn hồi thì đây là yến chất lượng.
Còn yến bị mềm, nhũn, dễ bị tơi khi nhấn vào thì là yến kém chất lượng. Bên cạnh đó, nước ngâm yến kém chất lượng thường rất đục, do bị lẫn tạp chất.
Hy vọng qua nội dung bài viết trên, bạn đã hiểu rõ và phân biệt được tổ yến đảo và yến nhà nuôi. Đồng thời biết cách lựa chọn sản phẩm yến sào chất lượng cho gia đình.
Yến sào Ngọc Hoàng Yến Chất lượng thật từ thiên nhiên
Với mô hình nhà nuôi yến khép kín, đạt chuẩn, Ngọc Hoàng Yến tự hào là đơn vị cung cấp các sản phẩm yến thô, yến sơ chế, yến chưng tươi chất lượng, an toàn. Cam kết hoàn trả 200% nếu phát hiện yến giả, hàng kém chất lượng. Liên hệ 0968 678 604 để được tư vấn và đặt hàng!
Tài liệu tham khảo:
1. Lee TH, Wani WA, Lee CH, Cheng KK, Shreaz S, Wong S, Hamdan N, Azmi NA. (2021). Edible Bird’s Nest: The Functional Values of the Prized Animal-Based Bioproduct From Southeast Asia-A Review. Front Pharmacol. 12:626233.
2. Kiên Giang là tỉnh có nhiều nhà yến nhất cả nước, tổ yến ở đâu tốt nhất? – Báo Dân Việt.
